Raport z ewaluacji projektu „OŚRODEK WSPARCIA RODZIN”

Charakterystyka uczestników biorących udział w projekcie

W projekcie udział wzięły 24 rodziny: 33 osoby dorosłe (23K,10M) i 31 dzieci (16K, 15M). Dorośli uczestnicy projektu wzięli udział w konsultacjach indywidualnych (820 godzin) i zajęciach grupowych (44 godziny). Natomiast dzieci uczestniczyły w zajęciach grupowych (620 godzin), na których frekwencja w ciągu roku wynosiła ok. 73%. Dodatkowo rodziny biorące udział w projekcie skorzystały z możliwości wzięcia udziału w dwóch warsztatach wyjazdowych, w których każdorazowo brało udział 20 osób.

Rodziny biorące udział w projekcie to mieszkańcy białostockich osiedli: Starosielce, Zielone Wzgórza, Słoneczny Stok i Wysoki Stoczek przeżywające trudności wychowawcze. Są to rodzice, którzy nie radzą sobie z dziećmi, część z nich ma problemy małżeńskie, część samotnie wychowuje dzieci, mają trudności zawodowe, zdrowotne. Większość z nich w chwili rozpoczęcia udziału w projekcie przeżywała kryzysy, była zagrożona wykluczeniem społecznym lub była wykluczana.

Efekty udziału w projekcie

Efektywność udziału w projekcie badano ankietą składającą się z 10 pytań wypełnioną dwukrotnie przez każdego dorosłego uczestnika projektu: przed rozpoczęciem projektu i po jego zakończeniu. W odpowiedzi na pytania uczestnicy projektu określali umiejętności w skali od 1 do 5 punktów.

Wyniki:

Wszyscy uczestnicy są zadowoleni z udziału w projekcie i u wszystkich uczestników nastąpił wzrost kompetencji wychowawczych w wyniku udziału w projekcie.

Uczestnicy wskazali, że ich umiejętność wychowawcze w zakresie:

- radzenia sobie w trudnych sytuacjach wychowawczych wzrosły o 1,54 pkt,

- znajomości swoich mocnych stron w roli rodzica wzrosły o 1,51 pkt,

- znajomości swoich słabych stron w roli rodzica wzrosły o 1,54 pkt,

- wiedzy nt. jak warto postępować z dziećmi wzrosła o 1,27 pkt,

- radzenia sobie z komunikacją z dzieckiem wzrosła o 1,64 pkt,

- rozumienie zachowań i emocji swojego dziecka/dzieci wzrosło o 1,67 pkt,

- stawiania dziecku zdrowych granic i bycia konsekwentnym wzrosły o 1,57 pkt,

- wiedzy nt. w jaki sposób wzmacniać samodzielność i sprawczość dziecka wzrosła o 1,57 pkt,

- partnerstwa w relacji z dzieckiem wzrosły o 1,73 pkt,

- mówienia o swoich trudnościach, problemach wzrosły o 1,94 pkt,

Z obserwacji terapeuty i wolontariuszy oraz informacji zwrotnych uzyskanych od dzieci wynika, że ich udział w projekcie przyczynił się do:

1. Nadrobienia deficytów społecznych, rozwojowych i edukacyjnych u dzieci

2. Zwiększenia umiejętności społecznych o czym świadczy lepsza komunikacja w grupie, dzieci zaczęły samodzielnie lub przy wsparciu dorosłego rozwiązywać konflikty, próbują ze sobą współpracować, chętnie współdecydowały i brały odpowiedzialność za powierzone działania. Podczas zabaw na ogólnodostępnym placu zabaw dopuszczały innych do wspólnych gier, przełamują nieśmiałość w kontaktach dodatkowo przyjmowały nowe dzieci do grup z serdecznością i zainteresowaniem.

3. Wzrostu wiedzy, m.in. na temat zdrowego trybu życia, znajomości kolorów, liter, zwiększanie zasobu słownictwa, tradycji świątecznych, rodzajów emocji (wiedza nabywana poprzez aktywny udział w zajęciach grupowych), na temat edukacji szkolnej (rozmowy indywidualne o nadchodzących zmianach w ich życiu szkolnym, rozmowy o emocjach z tym związanych, o relacjach koleżeńskich, o trudnościach edukacyjnych). Dzieci zdobyły również umiejętność wykorzystywania wiedzy w praktyce, np. wspólne planowanie wydatków na zajęcia, wspólne zakupy, liczenie gramatur podczas gotowania, itp.

4. Wzrostu umiejętności rozwojowych, np. rozwój ruchowy dzieci, wzrost aktywności, rozwój motoryki małej i dużej, rozluźnianie napięć, kształtowanie wyobraźni, koncentracji, spostrzegawczości.

5. Poszerzenia zainteresowań, kreatywności dzięki różnorodnym zajęciom i podążaniu za ich potrzebami i ciekawością.

6. Zbudowania zaufania, otwartości oraz stworzenie bezpiecznej atmosfery w grupie.

7. Doświadczenia zdrowej rywalizacji, próby konfrontowania z porażką i rozmów na temat przegrywania i wygrywania.

8. Zwiększenia umiejętności w zakresie treningu zadaniowego: trening czystości - wzrost zaangażowania dzieci w sprzątanie, większe poczucie sprawczości i motywacji w tym działaniu. Rezultat ten szczególnie widzimy w grupie starszych dzieci, które nabrały dużo samodzielności w działaniu, zapału, motywacji (samodzielnie zgłaszały się do poszczególnych dyżurów, zaprzestały unikania obowiązków); trening kulinarny - rozwój motoryki małej (szczególnie u dzieci młodszych nabywanie umiejętności krojenia, mieszania itp.), wzrost wiedzy dotyczącej przedmiotów użytku codziennego, produktów spożywczych i możliwości ich wykorzystania.

Z wypowiedzi usłyszanych od dzieci warto wymienić:

• „Nigdy tego nie robiłem, bo się bałem, ale to jest świetna zabawa!”

• „Wczoraj próbowałam ugotować to samo w domu, wyszło jeszcze lepsze.”

• „Lubię spędzać z Wami czas to dużo lepsze niż siedzenie w domu z telefonem.”

• „U nas w domu raczej mama wszystko sprząta. Ale czasem nawet mi nie pozwala, mówi, że robię wtedy jeszcze większy bałagan.”

• „Zaprosiłem „Bartka” do siebie na noc. Mama powiedziała, że w wakacje będę mógł też do niego pójść na noc.”

• „Zrobiłem z tatą takie same ciasteczka w domu na dzień mamy, fajnie było.”

• „Moim zdaniem „Ola” jest niemiła, bo ma zły humor, a nie że ma taki charakter.”

Wnioski

Forma prowadzonych działań była adekwatna do problemów i potrzeb uczestników, odpowiadała na ich możliwości oraz przyczyniła się do przełamywania swoich ograniczeń i nabywania nowych umiejętności. Główny efekt zrealizowanego projektu to wzrost kompetencji wychowawczych rodziców, poprawa komunikacji w rodzinach i wyrównanie deficytów dzieci, co w konsekwencji przyczyniło się do lepszego funkcjonowania rodzin.

Istotna jest kontynuacja działań w przyszłości z powodu kolejnych chętnych zgłaszających się po wsparcie i efektywności programu.